Sinds ik begonnen ben het Werkboek serieuzer te beoefenen lijk ik steeds agressiever te worden, vooral in situaties waarin ik mijn mond zou moeten houden. Ik lijk ook niet in staat mijn gedachten behoorlijk op een rijtje te krijgen, vooral in geschreven vorm, en allerlei andere ‘afschuwelijke’ zo niet beangstigende dingen voor het ego. Is dit een normaal proces van ‘losbreken’ en zou je een advies kunnen geven hoe verder te gaan met het Werkboek om het proces zachter en minder pijnlijk te maken voor andere mensen? Eerlijk gezegd is sinds Een cursus in wonderen in mijn leven verscheen zogezegd ‘de hel losgebroken’, hoewel ik er af en toe om kan lachen. Maar het maakt me in de war, boos en eerlijk gezegd hulpeloos. Kun je me advies geven?
Antwoord: Er moet iets in werking gezet zijn, want het klinkt alsof het deksel van de beerput van het ego is geopend. Hoewel het beangstigend is, is het een goede zaak omdat genezing niet kan plaatsvinden als de ziekte wordt ontkend of verborgen. Dat je het besluit hebt genomen het Werkboek serieuzer te bestuderen betekent dat je de Heilige Geest als je Leraar hebt gekozen en dit is het meest liefdevolle dat je voor jezelf en voor ieder ander kunt doen. Het is tevens het meest angstaanjagende ding voor het ego. Daarin ligt de verklaring voor de hel die is losgebroken. De keuze voor de Heilige Geest is een keuze voor het ongedaan maken van het ego, wat betekent dat de hel inderdaad aan het losbreken is. Jezus beschrijft deze dynamiek in het Tekstboek:
“Het ego wordt door alles wat je doet misleid, vooral wanneer jij op de Heilige Geest reageert, want op zulke momenten groeit zijn verwarring. Het ego zal jou dus hoogstwaarschijnlijk juist dan aanvallen wanneer jij liefdevol reageert, omdat het jou als niet-liefdevol heeft beoordeeld en jij tegen zijn oordeel ingaat. Het ego zal jouw beweegredenen aanvallen zodra die duidelijk niet meer overeenstemmen met zijn waarneming van jou. Op dat moment zal het bruusk van argwaan overgaan op kwaadaardigheid, aangezien zijn onzekerheid is toegenomen” (T9.VII.4:4-7).
Het ego weet dat het niet langer de baas is over de klas en voelt zich natuurlijk bedreigd. Dus het deel van jou dat met het ego geïdentificeerd is voelt zich bedreigd en slaat om zich heen. Hoewel het ego de macht niet heeft iemand werkelijk te kwetsen, heeft jouw agressie tegen anderen helaas tot gevolg dat je onbehagen en schuldgevoel toenemen. Dit is niet de bedoeling van het Werkboek en ook niet het doel van jouw beslissing het serieuzer te beoefenen. Hoewel het niet noodzakelijk is je gedrag te veranderen, kan het begrijpen van de verwarring en de opstand van het ego er de druk wat vanaf halen en kan misschien de impuls om aan te vallen verminderen. Belangrijker nog, het op waarde schatten van het belang van je keuze voor de Heilige Geest haalt de focus af van het aanvalsgedrag dat is ontstaan. In dit licht bezien is de reactie van het ego niet zo erg, waardoor je je waarschijnlijk beter gaat voelen en minder zult aanvallen.
Erkenning van de intensiteit van de weerstand van het ego helpt ook om een heldere kijk te houden op het proces. Eerder in Hoofdstuk 9, zegt Jezus ons:
“Het ego gelooft dat hem alle functies toevallen, ook al heeft het er geen idee van wat die zijn. Dit is meer dan louter verwarring. Het is een bijzonder gevaarlijke combinatie van grootheidswaan en verwarring, waardoor de kans groot is dat het ego zonder de minste reden alles en iedereen aanvalt. Dat is precies wat het ego doet. Het is onvoorspelbaar in zijn reacties, omdat het geen idee heeft wat het waarneemt” (T9.IV.7:2-6).
Geen wonder dat het serieus beoefenen van het Werkboek het ego in rep en roer brengt. Het is duidelijk dat Jezus de volle intensiteit van de angst en weerstand van zijn studenten kent, en dit is de reden waarom de lessen langzaam en voorzichtig verdergaan, een klein stapje per dag. Niet voor niks wordt ons gezegd: “Vrees niet dat je opeens zult worden opgetild en de werkelijkheid in geslingerd. De tijd is mild, en als je hem ten behoeve van de werkelijkheid benut zal hij bij jouw overgang zachtjes gelijke tred met je houden”(T16.VI.8:1-2).
De drang om aan te vallen kan worden beschouwd als een herinnering aan de beslissing die je hebt genomen om voor de Heilige Geest te kiezen, waarop het ego reageert als “een angstig muisje dat een aanval op het universum wil doen” (T22.V.4:3). Het is vervolgens jouw keuze wiens leiding je wil volgen. Wees dankbaar als je de Heilige Geest kiest, en vergeef jezelf wanneer je besluit een brullende muis te zijn.
