Drie jaar geleden maakte ik een einde aan een langdurige relatie met een man die de diagnose borderline-persoonlijkheidsstoornis had gekregen, en die ook leed aan psychose-aanvallen. Uiteindelijk zag ik duidelijk hoe mijn ego ervoor had gezorgd dat ik me ellendig en gevangen bleef voelen. In mijn wanhoop vond ik Een cursus in wonderen die me erg aansprak en een einde maakte aan mijn nachtmerries en een mogelijke zenuwinzinking. De man in kwestie heeft onlangs contact met me opgenomen; hij verzekerde me dat hij veranderd was en opnieuw bij me wilde zijn. Dat heeft hij mij vroeger al dikwijls gezegd. Het riep angst in me op omdat ik me nooit meer zo ellendig wil voelen als toen. Maar belangrijk is ook dat ik op een andere manier op hem wil reageren, met veel meer liefde, en zonder al die ingebeelde behoeften. Ik denk dat ik dat kan. Als ik rustig ben, hoor ik: ‘doe een stap opzij’ en laat ik gebeuren wat er zal gebeuren, zonder te proberen daar controle over te hebben. Maar ik hoor ook een stem – die weerklinkt via mensen die me dierbaar zijn – die zegt: ‘Bega geen stommiteit, de kerel is een psychopaat!’. Ik heb hem zes maanden stilte gevraagd voor ik zal antwoorden. Ik heb het gevoel dat ik dat nodig heb om me voor te bereiden op wat een enorme en beangstigende test lijkt. Kun je me raad geven hoe ik me hierop kan voorbereiden? Hoe ik deze waarschuwende stemmen kan overwinnen?
Antwoord: Hoe graag we ook zouden willen dat het anders was, Een cursus in wonderen richt zich alleen op de inhoud in onze denkgeest, en niet op het gedrag (vorm). Maar toch zijn de aanbevelingen in de Cursus uiterst behulpzaam, want juist daar ligt de kern van al onze problemen en al ons lijden, en daar ligt dus ook de oplossing. Misschien vind jij het nuttig je dilemma aan te pakken door naar binnen te keren en je zo goed mogelijk bewust te worden van alle oordelen en angst die je in verband met die relatie hebt, en hoeveel je investeert in hoe dit zich zou moeten ontwikkelen. Probeer dit alles dan kalm en rustig voor een ogenblik los te laten. Hou Jezus’ hulp hiermee in Les 189 in gedachten: “Doe eenvoudig dit: wees stil en leg alle gedachten terzijde over wat jij bent en wat God is, alle ideeën die je hebt geleerd ten aanzien van de wereld, alle beelden die je hebt van jezelf. Maak je denkgeest leeg van alles waarvan hij denkt dat het waar of onwaar, goed of slecht is … kom met volkomen lege handen tot jouw God” (WdI.189.7:1-2, 5).
Je herinnert je misschien dat toen Helen (degene die de Cursus optekende) aan Jezus vroeg wat ze moest zeggen tegen iemand die haar hulp nodig had, hij haar in principe zei dat dat niet de juiste vraag was. In plaats van te vragen wat ze tegen die persoon moest zeggen, moest ze om hulp vragen om haar oordelen uit de weg te ruimen. Dan stroomt liefde gewoon door haar heen en verdwijnt haar bezorgdheid.
In dit soort situaties is er eigenlijk niets juist of verkeerd. Het gaat erom alle oordeel op te schorten zodat gedaan wordt wat voor iedere betrokkene het meest liefdevol is. Wees er alleen zeker van dat je geen vooropgezet idee hebt over wat het meest liefdevol is. Veel studenten hebben bijvoorbeeld het gevoel dat het nooit liefdevol is een relatie af te breken en de ander teleur te stellen. Dat is niet zo! Dat zou het meest liefdevolle kunnen zijn – voor beide partners! Maar het kan ook liefdevol zijn de relatie niet te verbreken. Zoek in je denkgeest naar dit soort vooropgezette ideeën.
We willen je ook waarschuwen voor een andere vergissing die studenten van deze cursus herhaaldelijk begaan. Velen hebben de conclusie getrokken dat omdat een les heel moeilijk is, ze die juist moeten doen; bijvoorbeeld in een gewelddadige relatie blijven omdat dat de beste manier is om te leren dat je geen lichaam bent! Dat is helemaal niet in lijn met de zachtmoedigheid van onze leraar in deze cursus. Jezus wil ons nooit op die manier dwingen, of ons zo onder druk zetten. Dat lijkt meer op de benadering dat je moet lijden om iets waardevols te krijgen, of op die van de ascetische tradities die opoffering en zelfverloochening aanmoedigen. Vanuit het standpunt van de Cursus brengt dit verdere afscheiding voort, niet het ongedaan maken ervan. Maar dat betekent niet dat je niet terug moet gaan naar die relatie. Probeer je aandacht rustig naar binnen gericht te houden, naar de inhoud van je denkgeest, en laat daar, omhuld door de troostende vrede en liefde van Jezus, alle oordelen los die je tegenkomt. De liefde die door oordelen en angst verborgen werd gehouden zal je leiden, en je zult in vrede zijn.